Bộ nào cũng “nợ” Theo Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật Phan Trung Lý, tình trạng nợ đọng các văn bản luật vẫn rất phổ biến.
Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng đề nghị phải quy bổn phận cho rõ địa chỉ, như bổn phận của người trình, người soát, người yêu cầu và cả trách nhiệm của đại biểu và người phê chuẩn để tăng cường quy trình làm luật.
Ông Hiển cho rằng then chốt vấn đề là “ý thức trách nhiệm, sự kiên quyết tổ chức thực hiện chưa tốt”. Bà Nguyễn Thị Nương yêu cầu UB pháp luật thưa kinh phí xây dựng luật từ đầu nhiệm kỳ đến nay là bao lăm, trong đó chi bao nhiêu cho việc khai triển thực thi các văn bản chi tiết và triển khai luật xuống cuộc sống để các đại biểu quốc hội đánh giá.
Có nghĩa, luật ra rồi vẫn không làm, đến khi phải ban hành thêm luật phổ biến giáo dục pháp luật cũng. Tuy nhiên, tỉ lệ nợ đọng văn bản quy định chi tiết luật pháp theo mỏng thanh tra của UB pháp luật Quốc hội còn lên đến gần 67%. Toàn thạc sĩ, tiến sĩ luật mà tính thực tế của luật vẫn hạn chế Ủy viên thường vụ quốc hội Phùng Quốc Hiển dẫn bẩm của chính phủ cho biết có 55,6% các luật, pháp lệnh đã có hiệu lực nhưng chưa có quy định nội dung chi tiết, tức chỉ có 44% luật có đủ điều kiện khai triển.
Song bà Nương cho rằng, nếu cứ mãi phân tách và kêu ca về nguồn lực theo hướng này thì “còn lâu nữa mới khắc phục được”. Ông dẫn ra căn nguyên là do chất lượng xây dựng luật chưa tốt, còn tình trạng luật khung, luật ống hay luật chờ nghị định thông báo, luật khẩu hiệu (luật nghị quyết). Bộ Giáo dục về nhì khi còn nợ 14/15 văn bản (mới ban hành được 1 văn bản).
“Riêng về số lượng đã là đáng quan ngại, chứ chưa nói về chất lượng” – ông nhận định. Lâu nay cứ tưởng thế, nhưng giờ nhìn lại là đủ ớn”. Ông Ksor Phước - chủ toạ Hội đồng Dân tộc Quốc hội tỏ sự cảm thông với chính phủ, bởi cán bộ nguồn nhân lực chưa tương thích.
Theo bà, vấn đề phải là kỷ cương, kỷ luật, bổn phận và cách xử lý như thế nào. “Khi luật được ban hành, chủ toạ Quốc hội đã ký, Chủ tịch Nước ban bố thì bản thân luật đã lạc hậu.
Kịp lạc hậu Ông Ksor Phước cho biết khi ông đi giám sát, vấn đề bị kêu nhiều nhất là văn bản dưới luật để hướng dẫn rất chậm, mà nội dung thì khó hiểu. “Trong thực tế, chúng ta chưa từng xử lý một bộ ngành nào chưa trang nghiêm khai triển thực hành pháp luật, thời giờ ta phải siết chặt kỷ luật, chứ không phải là nâng cao nhận thức cho họ nữa” – bà nhấn mạnh.
Luật vừa ban hành đã. Có những luật từ khi ban hành cho đến khi chưa có hiệu lực đã phải bổ sung, sửa đổi” – ông nói. Ông cho rằng cần phải có cách mạng cách tân về cách làm và hoạt động của các vụ pháp chế để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói: “Ở VN có một luật rất hay, rất lạ mà thế giới chưa có là luật phổ quát giáo dục luật pháp.
Nhưng nghị định và văn bản hướng dẫn lại còn chậm hơn nên ra đời xong thì đã phải sửa lại luật. Hệ trọng đến kiến nghị của chính phủ về việc “nâng cao nhận thức bộ ngành, địa phương và đề cao nghĩa vụ cá nhân của bộ trưởng”, bà Kim Ngân cho rằng “các bộ, ngành, địa phương mà còn không có nhận thức về thi hành luật pháp thì yếu quá”.
Bà Nguyễn Thị Nương - Trưởng Ban Công tác đại biểu QH “giật mình” trước thực tế triển khai văn bản quy định chi tiết luật “rất yếu”.
Đó là chưa kể “cùng một bộ mà thứ trưởng này phát biểu thế này, thứ trưởng khác nói khác”. “Đây là bộ phận tinh túy tầng lớp, phải chọn lọc để tìm được người vào bộ máy chính trị mà còn phải đi nâng cao năng lực cho họ thì không hiểu ra sao” – Phó Chủ tịch Quốc hội đặt câu hỏi.
Bà cho biết, bình quân một luật có 6-7 văn bản luật mới thực hiện được. Chưa làm”. Bà Kim Ngân tóm lược 5 căn nguyên cốt tử là do: “Nợ; Chậm tiến độ; Chưa nghiêm chỉnh; Chất lượng kém và Nội dung chưa phù hợp”. Khi ra được luật thì thực tại đã vượt qua luật rồi. Nếu năm 2001 có 60 vă bản nợ, năm 2002 là 80, 2003 là 50, năm 2006 vọt lên 165 văn bản do quá trình gia nhập WTO, 2007 còn 52, 2010 nợ 45, 2011 có 58 văn bản thì đến thời điểm ngày nay của 2013 là nợ 93 văn bản.
Một lý do thường được nêu ra để lý giải cho tình trạng này là do nguồn lực hạn chế. Nhiều đại biểu đã “giật mình” sau khi nghe thưa về tình trạng yếu kém trong ban hành văn bản chỉ dẫn luật. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng bức xúc: “Hết nhiệm kỳ nào cũng ít rất tiến bộ, làm tốt cả, giờ mới thấy hóa ra không phải thế.
Trong đó, bộ nợ nhiều văn bản chi tiết luật nhất là Lao động Thương binh xã hội với 28/42 văn bản. Ông Hiển lý giải điều này có nghĩa luật hiệu lực thì có, nhưng không được thực hành đúng thời khắc. Bộ Tài chính nợ 12/19 văn bản và cá biệt Bộ công thương nghiệp phải ban hành 10 văn bản thì nợ cả 10/10, trong đó có Luật Điện lực.
Ông băn khoăn: “Vụ Pháp Chế của các bộ gồm toàn cử nhân luật, thậm chí thạc sĩ và tấn sĩ luật cũng rất nhiều, nhưng không hiểu sao tri thức thực tại để xây dựng luật vẫn hạn chế”. Đáng để ý là trong số các văn bản chưa được ban hành thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thì có đến 46 văn bản quy định chi tiết Luật xử lý vi phạm hành chính và 10 văn bản quy định chi tiết Bộ luật Lao động (sửa đổi), mà đây lại là hai trong số văn bản luật có vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế - từng lớp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét